Пачаўшы будоўлю - пасадзі дрэва. Такую рэкамендацыю будучым домаўладальнікам можна часта пачуць на разнастайных будаўнічых форумах. Вызначаная логіка ёсць: пакуль праца ідзе - дрэвы растуць. Да канца будаўніцтва глядзіш - ужо будуць яблыкі, грушы, вішні… Але як правільна закласці сад, каб усё расло і нарадзіла, а працаваць даводзілася па мінімуме? На гэта пытанне вам адкажуць у рэсурсавых цэнтрах створаных падчас рэалізацыі ініцыятывы "Зялёная эканоміка саду для будучыні вёскі". Што ж такое рэсурсавы цэнтр і яшчэ на шматлікія пытанні нам адкажа каардынатар ініцыятывы Александа Чарткова і члены ініцыятыўнай групы.
Пытанне: Аляксандра, скажыце, што такое рэсурсавыя цэнтры, дзе іх знайсці, і навошта яны патрэбныя?
Адказ: Рэсурсавыя цэнтры - гэта мясцовыя прадстаўніцтвы сеткі "Зялёная эканоміка саду для будучыні вёскі". На базе рэсурсавых цэнтраў ствараюцца пітомнікі пладова-ягадных і дэкаратыўных раслін. Тут можна знайсці шырокі асартымент сажанцаў, найболей падыходных для вырошчвання ў вызначаным раёне Магілёўскай вобласці. Спецыялісты рэсурсавых цэнтраў праводзяць навучанне для мясцовых жыхароў - планаванне садовага ўчастку, падбор сажанцаў, эфектыўныя метады апрацоўкі зямлі і раслін і г.д.
Да цяперашняга часу рэсурсавыя цэнтры створаны на базе 8 сельскіх навучальных устаноў і 1 Дзяржаўнай прыродаахоўнай установы:
у Чэрыкаўскім раёне: аг. Лабанаўка, аг. Майскі, аг. Язеры;
у Краснапольскім раёне: в. Казелле, в. Пачэпы;
у Слаўгарадскім раёне: аг. Лапацічы, аг. Папоўка, в. Старая каменка;
у Быхаўскім раёне: аг. Лудчыцы.
Кожны рэсурсавы цэнтр закладвае ўласны пітомнік пладова-ягадных раслін і мае падрыхтаваных спецыялістаў, якія навучаюць мясцовае насельніцтва садоўніцтву і экалагічнаму прадпрымальніцтву.
Пытанне: Атрымліваецца, што любы сельскі жыхар і не толькі, можа звярнуцца ў цэнтр і яго навучаць не толькі як пасадзіць дрэва ці расліну, але і даглядаць за ім?
Адказ: Так. Ужо сёння ў рэсурсавых цэнтрах, у рамках рэалізацыі ініцыятывы праходзяць навучальныя мерапрыемствы, якія праводзяцца на бясплатнай аснове і ў якіх могуць прыняць удзел зацікаўленыя сельскія жыхары. Трэнінгі праводзяцца па наступных тэмах: "Асновы садоўніцтва: бізнэс-планаванне", "Асновы садоўніцтва: ягаднікі", "Асновы садоўніцтва: пладовыя". З упэўненасцю можам сказаць, што ў кожным рэсурсавым цэнтры ёсць спецыялісты і неабходная база для навучання насельніцтва асновам садоўніцтва.
Пытанне: Вы жадаеце сказаць, што прыйдучы ў школу, напрыклад ў аг. Лабанаўка, нас навучаць, як зрабіць так, каб увесну заквітнеў сад, а посажанныя расліны цешылі вока?
Адказ: І не толькі ў Лабанаўке, але і ў Казелле, Пачэпахх, Лапацічах, Папоўке і Лудчыцах, Язерах і Майскім - ва ўсіх населеных пунктах, дзе ёсць наш рэсурсавы цэнтр, з вамі падзеляцца сакрэтамі садоўніцтва. Варта адзначыць, што не толькі раскажуць, але і пакажуць - бо сёння ў нас для гэтага ёсць усе рэсурсы.
Пытанне: Скажыце, а чаму ўсёткі сады ўзяты ў аснову ініцыятывы?
Адказ: Сады ўпрыгожваюць наш побыт, чысцяць паветра, паляпшаюць мікраклімат, даюць сакавітыя плады, з якіх атрымліваюць разнастайныя прадукты харчавання, лекавыя прэпараты. А праца ў садзе на свежым паветры з'яўляецца лепшым відам актыўнага адпачынку, які садзейнічае ўмацаванню здароўя, здымае нервовую напругу, паляпшае настрой, развівае любоў да роднай зямлі. Сад закладваюць не толькі для сябе, але і для дзяцей і ўнукаў. Таму вельмі важна адразу абраць віды і гатункі садовых культур, правільна размясціць іх на ўчастку, каб яны не мяшалі адзін аднаму, атрымлівалі дастатковую колькасць харчавання з глебы, вады, сонца, паветра. Правільна спланаваны сад можа забяспечыць сям'ю ягадамі і садавінай на ўвесь год. Жыццё садоўнікаў насычанае і разнастайная. У ім заўсёды знойдзецца месца не толькі гародніне і кветкам, але і пладовым дрэвам. Вішні, слівы, персікі, яблыкі, грушы - хіба ад усяго гэтага можна адмовіцца, калі за акном ёсць зямельны ўчастак? Ці наўрад. А калі ўлічыць, што сучасныя гатункі пладовых даюць ураджай ужо на другі-трэці год пасля пасадкі, тады і зусім сумненні адпадаюць! Спецыялісты рэсурсавых цэнтраў з задавальненнем адкажуць вам на ўсе пытанні, дадуць парады па ўходу. Мы з радасцю чакаем у нашых цэнтрах і пітомніках не толькі жыхароў Краснапольскага, Чэрыкаўскага, Слаўгарадскага і Быхаўскага раёнаў але і ўсіх, незалежна ад узроўня адукацыі, прыбыткаў, сацыяльнага статуту. Галоўнае - жаданне, каб у вёсках ізноў квітнелі сады.